Τι κάνω αν πρόκειται να κληρονομήσω χρέη μαζί με περιουσία;


Πολλά  και δυσεπίλυτα είναι τα προβλήματα των πολιτών, που κληρονόμησαν χρέη, είτε επειδή οι κληρονομούμενοι ήταν οι ίδιοι οφειλέτες, είτε ήταν εγγυητές, και αυτό διότι οι περισσότεροι κληρονόμοι  αγνοούν σημαντικές κινήσεις που θα πρέπει να κάνουν και προς αποφυγή αυτών των δυσάρεστων συνεπειών:

Προσοχή εάν προηγουμένως δεν έχουμε συμβουλευτή έμπειρο δικηγόρο, δεν προβαίνουμε σε  πράξεις αποδοχής  κληρονομιάς,  συμπεριλαμβανομένης και    της σιωπηλής  αποδοχής μας στο κρίσιμο διάστημα της  προθεσμίας των 4 μηνών από τον θάνατo  ή από τη δημοσίευση της διαθήκης  του κληρονομούμενου,  αν δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι,  ότι  ο αποθανών δεν  υπήρξε οφειλέτης ή εγγυητής  χρεών, δεδομένου ότι σήμερα ο αριθμός των υπερχρεωμένων κληρονομούμενων είναι πάρα πολύ μεγάλος κυρίως λόγω της μακρόχρονης οικονομικής κρίσης και των συνεχιζόμενων διαδοχικών κρίσεων που ταλανίζουν την χώρα μας.  Επίσης πάρα πολλοί που έχουν συμβληθεί ως  εγγυητές  δεν έχουν  συνειδητοποιήσει τις ευθύνες τους  και άλλοι ούτε καν  το θυμούνται με συνέπεια να μην είναι ενημερωμένοι οι κληρονόμοι τους.

Στην περίπτωση που ο κληρονομούμενος εμπλέκεται ως οφειλέτης ή εγγυητής  χρεών   ο κληρονόμος έχει το δικαίωμα:

  1. Να αποποιηθεί την κληρονομιά περιουσιακών στοιχείων ή χρέους και να αποφύγει τον κίνδυνο να μεταβιβαστούν τα χρέη σε αυτόν. Η αποποίησητης κληρονομιάς, γίνεται με δήλωση του προσωρινού κληρονόμου ότι, δεν δέχεται την κληρονομιά, ότι δηλαδή δεν επιθυμεί να γίνει οριστικός κληρονόμος. Η δήλωση κατατίθεται στη γραμματεία του αρμόδιου Ειρηνοδικείου, στην περιφέρεια του οποίου είχε την κατοικία του ή τη διαμονή του ο κληρονομούμενος κατά το χρόνο του θανάτου του εντός τεσσάρων μηνών από τότε που ο κληρονόμος έλαβε γνώση της επαγωγής, ότι δηλαδή κατέστη προσωρινός κληρονόμος και του λόγου της κληρονομιάς. Σε περίπτωση που ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία του κατοικία στο εξωτερικό ή που ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή όταν έμενε στο εξωτερικό, η προθεσμία αυτή ανέρχεται στο ένα έτος και όχι στους τέσσερις μήνες. Οι ανωτέρω προθεσμίες για την αποποίηση, δίνουν τη δυνατότητα στον προσωρινό κληρονόμο να εξετάσει εάν συμφέρει να αποδεχθεί την κληρονομιά, ερευνώντας για τις υποχρεώσεις τις και τις οφειλές που είχε ενδεχομένως ο κληρονομούμενος - θανών προς τρίτους. Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι την παραπάνω διαδικασία πρέπει να επαναλάβουν διαδοχικά όλοι οι κληρονόμοι που είναι συγγενείς μέχρι 5ου βαθμού.
  2. Να δηλώσει ότι την αποδέχεται με το ευεργέτημα της απογραφής, όσο διαρκεί η προθεσμία να αποποιήσει την κληρονομία, περιορίζοντας με την επιλογή αυτή την ευθύνη του για τις υποχρεώσεις της κληρονομιάς μέχρι το ενεργητικό της, δηλαδή μέχρι τη συνολική αξία της κληρονομίας. Η σχετική δήλωση γίνεται επίσης στον γραμματέα του Ειρηνοδικείου. Στη συνέχειαο κληρονόμος που αποδέχθηκε την κληρονομία με το ευεργέτημα της απογραφής, είναι υποχρεωμένος να συντάξει απογραφή της κληρονομικής περιουσίας μέσα σε τέσσερις μήνες από την παραπάνω δήλωσή του. Συμβολαιογράφος και εμπειρογνώμονες που έχουν ορισθεί με απόφαση του Ειρηνοδικείου προβαίνουν στην απογραφή, δηλαδή στην καταγραφή όλων των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού της κληρονομίας, διαδικασία που απαιτεί προσεκτικούς νομικούς χειρισμούς και σε περίπτωση που δεν περατωθεί εντός της προβλεπόμενης τετράμηνης αποκλειστικής προθεσμίας, επέρχεται ως συνέπεια η απώλεια του ευεργετήματος με αποτέλεσμα την απεριόριστη ευθύνη του κληρονόμου.Ο κληρονόμος που αποδέχεται με το ευεργέτημα της απογραφής, διοικεί και ευθύνεται για κάθε αμέλεια και έχει υποχρέωση να λογοδοτεί στους δανειστές, δεν έχει το δικαίωμα να εκποιήσει ή να δωρίσει ακίνητα της κληρονομιάς που αποδέχθηκε με το ευεργέτημα της απογραφής χωρίς άδεια του δικαστηρίου. Τα ανήλικα τέκνα κληρονομούν πάντοτεμε το ευεργέτημα της απογραφής, ώστε να μην βρεθούν να οφείλουν από κληρονομία με χρέη που έλαβαν. Προσοχή όμως, το αργότερο εντός έτους από την ενηλικίωσή τους πρέπει να συντάξουν απογραφή, διαφορετικά θα πρέπει να πληρώσουν τα χρέη της κληρονομίας. Σε περίπτωση που καταφανώς η αξία της περιουσίας της κληρονομίας υπολείπεται των χρεών, οι κηδεμόνες του ανήλικου με διάταξη παροχής άδειας από το αρμόδιο δικαστήριο μπορεί να γίνει αποποίηση της κληρονομιάς για τον ανήλικο.

Οι κίνδυνοι είναι εφικτό να μηδενισθούν για τον κάθε κληρονόμο. Αρκεί ο κληρονόμος, από τη στιγμή που θα μάθει την επαγωγή του και εντός τεσσάρων μηνών, με τη βοήθεια του εξειδικευμένου και έμπειρου δικηγόρου του, να προβεί σε έρευνα τόσο του ενεργητικού όσο και του παθητικού της κληρονομητέας περιουσίας, προκειμένου να αποφασίσει και να επιλέξει εκείνον τον τρόπο απ’ αυτούς που του παρέχει ο νομοθέτης, με τον οποίο αφού τον ακολουθήσει και ενεργήσει κατά γράμμα με βεβαιότητα πλέον , είτε θα επαυξήσει την περιουσία του, είτε θα περιφρουρήσει αυτήν από τους ενδεχόμενους δανειστές του θανούντα  κληρονομούμενου.

Αποποίηση κληρονομιάς, χρέη κληρονομιάς